H.L.S. Saeys, H.H.A. Teeuwen
Nederland, `no nonsens land`. Liggend aan de monding van drie grote rivieren, een delta aan zee. Aan het water dankt ze haar bestaan en haar welvaart. Water is ook de hoeksteen van haar economische ontwikkeling. Maar water is niet alleen essentieel voor de mens en zijn economie. Water is leven brengend vocht. Het maakt onlosmakelijk deel uit van het lichaam van planten, dieren en mensen en ook van ecosystemen. Vanouds wordt het water gezien als vijand. De mens werd beschermd tegen water. in de jaren zestig werd water vooral gezien als medium of grondstof voor menselijk gebruik (en misbruik). Zout water werd beschouwd als `verontreinigd met zout`. Jarenlange gratis lozingen van afvalwater hadden ons rijk gemaakt, `stinkend rijk` zelfs. Als reactie daarop lag de nadruk in de jaren zeventig op de bescherming van het water tegen de mens. In de tachtiger jaren brak het inzicht door dat water wezenlijk deel uitmaakt van zoete-, brakke- en zoute ecosystemen. Ook de samenhang tussen ecosysteem-, sociale- en economische processen werd onderkend. Een niewe beheersstrategie deed zijn intrede: de integrale watersysteembenadering. Ook de ecologische kennis ging een rol spelen. De jaren negentig gaan heen met het verder uitwerken, draagvlak verwerven, invoeren en consolideren van deze nieuwe gebiedsgerichte ecosysteem aanpak. Een nieuwe golf van innovatie werpt zijn schaduw vooruit. Het parool zal zijn, dat het omgaan met water verder `ge-ecologiseerd` zal moeten worden. Ook het juridisch instrumentarium moet meegroeien met de nieuwe inzichten. Door de omstandigheden gedwongen holt de wetgeving nu nog vaak achter de feiten en ontwikkelingen aan. Hier wordt wat bijgelapt en daar wordt wat aangevuld. Is de tijd niet rijp dat wetgeving eerder een voortrekkersrol vervult dan een achterhoedegevecht levert? De grote uitdaging van de 21ste eeuw is, dat ook in het waterbeheer `recht` wordt`gedaan aan de ecologische natuurwetten.
Bijzonder nummer | Water
mei 1999
AA19990323
Nederland is een bijzonder land. Het is de veiligste delta in de wereld, gelegen aan het einde van vier grote transnationale rivieren die in de Noordzee en de Waddenzee uitmonden. Een groot deel van het land is in de afgelopen duizend jaar gewonnen op de zee, meren en rivieren of gecreëerd door afgravingen van veen en daarop volgende inpolderingen. De geschiedenis van Nederland kenmerkt zich door een voortdurende strijd tegen het water. Tegelijkertijd dankt Nederland ook zijn rijkdom aan zijn ligging in een delta. Voor een goed begrip van de organisatie van het waterbeheer in Nederland is het goed eerst de feiten helder voor ogen te hebben. 
