Slavernij

De receptie van het Romeinse recht omtrent slavernij in de Nederlandse koloniën

D. de Vries

Post thumbnail De Nederlanders kwamen in de zeventiende eeuw in het bezit van verscheidene koloniale gebieden in zowel de ‘Oost’ als de ‘West’. In deze koloniën werden slaven gehouden. In de Nederlandse Gewesten waren er geen slaafgemaakten. Om de overzeese slavernij te reguleren liet de koloniale wetgever zich daarom inspireren door het Romeinse recht. Aan de hand van een tweetal voorbeelden wordt geïllustreerd dat de koloniale wetgever de Romeinse regels echter niet klakkeloos overnam, maar de toepassing van de regels liet afhangen van de omstandigheden in de koloniën en de door de koloniale overheid nagestreefde doelen.

Rode draad | Buiten Westen
april 2025
AA20250298

Maandbladartikel

Een roman als aanklacht: over Uncle Tom’s Cabin en Max Havelaar

H.S. Taekema

Kan literatuur de wereld verbeteren? Er zijn boeken die een bevestigend antwoord op die vraag heel aannemelijk maken. Uncle Tom`s Cabin en Max Havelaar zijn twee romans uit de negentiende eeuw, die de grootste onrechtvaardigheden van hun tijd, slavernij en kolonialisme, aan de kaak stelden en bijdroegen aan de verandering van rechtssysteem en politiek. De centrale vraag van dit artikel is aan welke kwaliteiten deze boeken hun grote invloed te danken hebben.

Overig | Rode draad | Recht en literatuur
november 2004
AA20040763

Maandbladartikel

Hoe moreel gerechtvaardigd is het utilitarisme nog?

W.J. Veraart

Post thumbnail In deze bijdrage wordt Benthams utilitarisme als ethische theorie besproken en langs twee lijnen bekritiseerd. Het eerste kritiekpunt betreft de calculerende, instrumentele houding van de mens tegenover zijn natuurlijke omgeving, die binnen het utilitarisme wordt verondersteld. Het tweede kritiekpunt betreft de eveneens calculerende en instrumentele wijze waarop het utilitarisme de mens zelf benadert, waardoor de morele integriteit van de mens als verantwoordelijk persoon onder druk kan komen te staan.

Blauwe pagina's | Rechtvaardigheid
september 2018
AA20180676

Maandbladartikel

Mensenrechten in het Romeinse recht? Het private delict iniuria

J. Giltaij

Post thumbnail Jacob Giltaij promoveerde op 29 september 2011 aan de EUR op het proefschrift [i]Mensenrechten in het Romeinse recht?[/i] Zijn promotor was prof.mr. L.C. Winkel. In zijn proefschrift heeft hij onderzocht of een mogelijke voorloper van de moderne idee van de mensenrechten al in het Romeinse recht te vinden is.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
december 2011
AA20110911

Maandbladartikel

Rechtspraak Vreemdelingenrecht 2005 nr. 99

Siliadin: servitude

Noot: R.H. Haveman, M. Wijers

26-07-2005 Europees Hof voor de Rechten van de Mens (ECLI:NL:XX:2005:AU4068) zaaknummer: 73316/01

Rechtspraak Vreemdelingenrecht

Zelfmoord in de common law

Over het menselijk lichaam en het vermogensrecht

J.E. Jansen

Post thumbnail

Tot 3 augustus 1961 was het plegen van zelfmoord in Engeland en Wales een strafbaar feit. Op die dag maakte section 1 van de Suicide Act aan deze toestand een einde. De strafbaarheid van zelfmoord leeft voort in het taalgebruik: to commit suicide, zelfmoord plegen. De bepaling uit 1961 is interessant omdat zij een schakel vormt tussen het moderne recht en de twee stelsels die juridische studenten sinds de Middeleeuwen bestudeerden, het Romeinse recht en het canonieke recht, en die tezamen verklaren waarom men in Nederland rechten studeert en niet recht, rechtsgeleerdheid, rechtskunde of rechtswetenschap.

Blauwe pagina's | Bijzondere bepalingen
oktober 2016
AA20160700

Maandbladartikel