rechter

Recht en empirie: van ambitie naar realiteit in het juridische onderwijs

J.M.W. Pool, R. Stolk, G.M. Veldt

Post thumbnail Empirisch-juridisch onderzoek naar het recht krijgt steeds meer een plaats binnen de rechtswetenschap. In de opleidingen rechtsgeleerdheid blijft de aandacht voor empirisch onderzoek alsmede voor de daarvoor noodzakelijke onderzoeksvaardigheden echter nog onderbelicht. De auteurs bespreken hoe er in het juridische onderwijs meer aandacht kan komen voor het begrijpen, opzetten en uitvoeren van empirisch-juridisch onderzoek en hoe dit in het curriculum kan worden geïntegreerd.

Perspectief | Perspectiefartikel
juni 2025
AA20250460

Rechters in oorlogstijd

N.J.H. Huls

Post thumbnail In dit rechtssociologische artikel wordt eerst een beschrijving gegeven van de inhoud van de film 'Judgment at Nuremberg' waarin de vervolging van vier rechters van Nazi-Duitsland centraal staat. Volgens Huls is de film een belangrijke spiegel als er gekeken moet worden naar de huidige berechting van oorlogsmisdadigers. De auteur maakt tevens een vergelijking met de Nederlandse vreemdelingenrechtspraak en constateert dat er sinds 11 september 2001 een verslapping van de democratische waarborgen hierbij is.

Verdieping | Studentartikel
mei 2009
AA20090333

Rechters in vredestijd

Een reactie op 'Rechters in oorlogstijd' van Nick Huls

C.J.M. Schuyt

In deze reactie op een eerder artikel in Ars Aequi gaat de auteur en staatsraad bij de Raad van State in op de huidige positie van de vreemdelingenrechter die door Huls in eerder artikel in Ars Aequi vergeleken is met rechters in NAZI-Duitsland.

Opinie | Reactie/nawoord
juni 2009
AA20090407

Rechters ontslaan bij 70 jaar: leeftijdsdiscriminatie of verstandig beleid?

M. Heemskerk

Post thumbnail

Waarom verplicht met pensioen als je nog wilt doorwerken? Senior-rechter Willem Korthals Altes van de rechtbank Amsterdam dreigde eind vorig jaar de Staat met een dagvaarding tegen zijn gedwongen pensioenontslag bij 70 jaar. Zijn protest leidde tot krantenkoppen, TV- en radio-optredens en Kamervragen. In dit artikel bespreekt Mark Heemskerk de volgende twee vragen: 1) is pensioenontslag bij 70 jaar voor rechters leeftijdsdiscriminatie, en 2) is dat pensioenontslag bij 70 jaar wenselijk?

Opinie | Opiniërend artikel
april 2018
AA20180305

Rechters: het zijn net(te) mensen

B. Groothoff, K. Heidary

Ook rechters zijn vatbaar voor mentale valkuilen in het besluitvormingsproces, zo is opnieuw bevestigd in recent onderzoek. Hoewel het voorkomen van deze – vaak onbewuste – processen vrijwel onmogelijk is, bepleiten de auteurs in dit redactioneel dat nieuwe inzichten bijdragen aan de herkenning van mogelijke valkuilen, teneinde ongelijkheden in (strafrechtelijke) besluitvorming te ondervangen.

Opinie | Redactioneel
maart 2024
AA20240195

Selectie en benoeming van rechters bij het Hof van Justitie van de EU

H.C.F.J.A. de Waele

Hof van Justitie Europese Unie (HvJ EU, Grote Kamer) 29 juli 2024, C-119/23, ECLI:EU:C:2024:653 (Valančius)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
december 2024
AA20241034

Soevereinen en autonomen: hoe het complotdenken de rechtszaal betreedt

I.D. Siegel

Post thumbnail Zogenaamde soevereinen en autonomen erkennen de gelding van het Nederlands recht niet, maar komen in toenemende mate hun soevereiniteit in de rechtszaal opeisen. Het recht biedt hun geen soelaas. Waar komen deze soevereinen vandaan en wat moet een rechter met hen aan? In dit artikel wordt uiteengezet hoe hun retoriek begrepen kan worden als complotdenken over het recht. Daarnaast wordt gereflecteerd op hun stellingname ten opzichte van de sociaalcontractleer en nader beschouwd hoe rechters met soevereinen om kunnen gaan.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2024
AA20240201

Te ‘politiek gevoelig’ voor de rechter?

Een empirisch-juridisch onderzoek naar (waargenomen) politiek gevoelige zaken en vertrouwen in de rechter

E. Grosfeld, A. Jansma, A.M. Overheul

Post thumbnail Deze bijdrage weergeeft de resultaten van een empirisch onderzoek naar de relatie tussen politiek gevoelige zaken en publiek vertrouwen in de rechter, en de wijze waarop deze relatie beïnvloed wordt door de wijze waarop zaken gepresenteerd worden in de media. In twee studies (N = 100 en N = 398) hebben de auteurs het vertrouwen dat mensen hebben in de rechter gemeten en onderzocht in hoeverre de respondenten een zaak als politiek gevoelig waarnemen. Uit het onderzoek volgt dat respondenten bepaalde rechtszaken, zoals covid- en klimaatzaken, inderdaad als ‘politiek gevoeliger’ zien dan ‘neutrale’ civielrechtelijke zaken, waarin sprake is van een burenruzie of huurdersgeschil. De resultaten van het onderzoek laten zien dat dit het vertrouwen in de rechter ondermijnt, met name wanneer die rechter door respondenten als ‘activistisch’ wordt gezien.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2025
AA20250257

Toga’s aan de kapstok!

A.Q.C. Tak

Post thumbnail

Het bestuursrecht wordt te formalistisch toegepast en er bestaat te weinig aandacht voor de vraag of besluiten en rechterlijke uitspraken wel rechtvaardig zijn. Rechters zonder zelfrespect of die weigeren kennis te nemen van de overdaad aan bewijs van hun collectieve falen horen hun toga aan de kapstok te hangen.

Opinie | Opiniërend artikel
september 2015
AA20150659

Trouble in de Trias

Bijdragen over de verhoudingen tussen de Nederlandse staatsmachten

R.H.T. Jansen, T.A. van Polanen, D.B. Sander, P.M. Sijtsma

Post thumbnail Bijdragen over de theorie en de praktijk van de machtenscheidingsleer. Achtereenvolgens staan centraal de veranderende rechtsstatelijke context, het veranderende politieke krachtenveld en de veranderende rol van de rechter.

9789493199170 - 24-03-2021

Trouble in de Trias (Digitaal boek)

Bijdragen over de verhoudingen tussen de Nederlandse staatsmachten

R.H.T. Jansen, T.A. van Polanen, D.B. Sander, P.M. Sijtsma

Post thumbnail Bijdragen over de theorie en de praktijk van de machtenscheidingsleer. Achtereenvolgens staan centraal de veranderende rechtsstatelijke context, het veranderende politieke krachtenveld en de veranderende rol van de rechter.

9789493199170 - 24-03-2021

Urgenda en de rol van de rechter

Over de ondraaglijke leegheid van de trias politica

G. Boogaard

Post thumbnail

In het Urgenda-vonnis motiveert de rechtbank haar uitspraak met het argument dat zij zich beperkt heeft tot haar eigen domein: de rechtstoepassing. Maar mag een rechter alles bevelen, als de inhoud maar klopt? Of moeten er vanuit de Trias Politica ook grenzen worden ontwikkeld voor een rechter die gelijk heeft?

Opinie | Tweeluik
januari 2016
AA20160026