Categorie: Vijf minuten rechtsfilosofie. Speurtochten langs de gemeenplaatsen van het recht

Het gelijkheidsbeginsel is een belangrijk fundament van de democratische rechtsstaat. Volgens Aristoteles’ vroege formulering van het gelijkheidsbeginsel moeten gelijke gevallen gelijk worden behandeld naar de mate van gelijkheid. Dat is een mooi adagium, maar het is een formeel adagium: het is ‘leeg’ als je niet weet onder welk normatieve gezichtspunt gevallen gelijk of vergelijkbaar zijn. […]
De oorsprong van de spreuk ‘ius in causa positum’ ligt in een tekst uit de eerste eeuw v.Chr. van de Romeinse jurist Alfenus Varus, opgenomen in de Digesten (D. 9.2.52.2). Daarin beschrijft hij het geval van de eigenaar van een verongelukt slaafje, die hem om advies vroeg tegen wie hij moest procederen. Varus begint zijn […]
Bijna 75 jaar geleden publiceerde de rechtsfilosoof Gustav Radbruch ‘Fünf Minuten Rechtsphilo­sophie’ (1945). In een artikel van slechts twee pagina’s bespreekt Radbruch de belangrijkste rechtsfilosofische stromingen van zijn – en onze – tijd: het Natuurrecht, het Rechtspositivisme en het Rechtsrealisme. Radbruch eindigt in de ‘vijfde minuut’ met zijn bekende analyse van de werking van rechtsbeginselen […]