Kan er beslag worden gelegd op je bitcoins of andere crypto?
Bitcoins klinken misschien als iets digitaals dat buiten het systeem valt, maar vergis je niet: zodra er geld in zit, kijkt de wet ineens wél mee. Zeker als je in de schulden zit of ergens een rechtszaak aan je broek hebt hangen. De grote vraag is dus, kan er beslag gelegd worden op je crypto?
Wat maakt crypto zo ingewikkeld voor de wet?
Een bitcoin kun je niet vastpakken. Het zit niet in een kluis en je kunt het niet even laten zien aan een deurwaarder. Alles draait om een private key, een soort geheime toegangscode. Heb je die, dan heb je toegang tot je geld. Heb je die niet, dan kun je fluiten naar je crypto. Die ‘key’ kun je bewaren op een USB stick, op papier of ergens online. Maar zolang niemand weet waar die is of hoe die eruit ziet, blijft de deur dicht en dat maakt het voor juristen lastig. Want wat is een bitcoin eigenlijk? Geen tastbaar object, dus geen ‘zaak’ volgens het wetboek. Maar het vertegenwoordigt wél waarde en is overdraagbaar, dus het komt in de buurt van een vermogensrecht. Op zo’n recht kun je in principe beslag leggen.
Hoe werkt beslag op crypto dan precies?
Als een deurwaarder beslag wil leggen, moet die eerst weten dat jij überhaupt crypto hebt. Belangrijker nog: die moet weten waar jouw private key is. Zonder die sleutel is het alsof je achter een kluisdeur staat zonder code en daar houdt het verhaal meestal wel op. Toch kan het. Als jij je medewerking moet verlenen en je wordt verplicht om informatie te geven over je bezit, dan is beslag mogelijk. Die bitcoin wordt dan overgezet naar een nieuwe wallet, onder toezicht. Alleen: dat lukt dus alleen als jij die code geeft. Je raadt het al, daar heeft lang niet iedereen zin in.
Crypto is niet onaantastbaar maar wel lastig te pakken
In theorie kan er dus gewoon beslag worden gelegd. Maar in de praktijk ligt het een stuk ingewikkelder. Geen sleutel betekent geen toegang. Zonder toegang geen beslag. Zo simpel is het eigenlijk. Het is dus niet dat crypto magisch ongrijpbaar is, maar je moet er als schuldeiser wél behoorlijk wat moeite voor doen. Dat maakt het best een slimme zet voor mensen die hun vermogen een beetje ‘buiten zicht’ willen houden. Niet per se legaal of handig, maar het gebeurt wel. Zeker nu de waarde van bitcoin flink gestegen is, kijken steeds meer mensen, ook schuldeisers of er digitaal nog iets te halen valt.
Wat betekent dit nou concreet?
Heb je crypto? Dan is het goed om te weten dat het niet automatisch veilig is als je in de problemen komt. Als er echt een juridisch conflict ontstaat, kan iemand proberen beslag te leggen. Maar of dat lukt, hangt vooral af van hoeveel jij zelf prijsgeeft. Zolang niemand weet waar jouw private key is, is jouw crypto technisch gezien buiten bereik. Maar let op, wie liegt of informatie achterhoudt, kan daar ook weer andere problemen mee krijgen. Dus zorg dat je weet wat je doet, niet alleen als het goed gaat, maar ook als je in een lastige situatie komt.