Vind een Maandblad-aflevering

Kies de maand en het jaar waarin het nummer dat je zoekt is verschenen en ga naar de aflevering.

* Van 2012 tot en met heden vind je naast de artikelen van de betreffende maand ook het volledige nummer integraal.
* Vóór 2012 vind je per nummer alleen de losse artikelen die in dat nummer zijn verschenen en kun je niet het volledige nummer integraal bekijken.

Maandblad juli/augustus 2012

Ars Aequi juli-augustus 2012

Bijzonder nummer 'Zoeken naar hiërarchie'

De historische ontwikkeling van de verhouding tussen internationaal en nationaal recht

J.W.A. Fleuren

Joseph Fleuren bespreekt in dit artikel voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ de historische ontwikkeling van de hiërarchie tussen internationaal en nationaal recht. Hij stelt dat het individu van oudsher altijd gebonden is geweest aan normen van zowel internationaal als nationaal recht. Vanaf de negentiende en twintigste eeuw werd door het opkomende dualisme steeds vaker aangenomen dat internationaal recht alleen gericht is aan staten en niet rechtstreeks de burgers van die staten kan binden. Na de Tweede Wereldoorlog trad er een kentering op in het denken over hiërarchie. Sindsdien blijkt het internationale recht burgers soms weer rechtstreeks te kunnen binden.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120510

Maandbladartikel

De reikwijdte van de plicht tot conforme interpretatie in het strafrecht tegen de achtergrond van de verhouding tussen de Europese en de nationale rechtsorde

J.G.H. Altena-Davidsen

Mag de nationale rechter weigeren een strafbepaling conform te interpreteren terwijl het Europese recht hem daartoe verplicht, indien conforme interpretatie volgens hem in strijd is met het legaliteitsbeginsel van artikel 1 Strafrecht? Deze vraag wordt bekeken vanuit verschillende constitutionele theorieën over de verhouding tussen het Europese en het nationale recht.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120552

Maandbladartikel

De verhouding tussen het EHRM en het HvJ EU na toetreding van de EU tot het EVRM. Hiërarchie in een gelaagd systeem, of complementariteit in een pluralistische rechtsorde?

Hiërarchie in een gelaagd systeem, of complementariteit in een pluralistische rechtsorde?

J.H. Gerards, L.R. Glas

Janneke Gerards en Lize Glas stellen in dit artikel voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ de verhouding tussen het EHRM en het Hof van Justitie van de EU aan de orde. Hoewel de Raad van Europa en de EU afzonderlijk van elkaar functioneren, zijn de rechtsstelsels van beide organen nauw met elkaar verweven. Die verwevenheid zal nog sterker worden als de EU tot de Raad van Europa toetreedt, zoals met het Verdrag van Lissabon wordt beoogd. Het EHRM zou dan hiërarchisch boven het Hof van Justitie komen te staan. Gerards en Glas betogen echter dat de relatie tussen beide hoogste rechters beter als complementair in plaats van als hiërarchisch kan worden gekenschetst. Een dergelijke benadering doet recht aan de specifieke taken en bevoegdheden van beide organen.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120520

Maandbladartikel

Een andere visie op de verhouding tussen publiek- en privaatrecht

Van de 'gemene rechtsleer' naar de 'gemeenschappelijke rechtsleer'

F.J. van Ommeren

In dit artikel voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ legt Frank van Ommeren uit dat volgens hem het publiek- en privaatrecht twee gelijkwaardige rechtsgebieden zijn die strikt van elkaar moeten worden gescheiden. Er bestaat dan ook geen hiërarchische verhouding tussen beide rechtsgebieden. Dat neemt niet weg dat beide rechtsgebieden gemeenschappelijke functies en uitgangspunten kennen. Voor de coherentie van de Nederlandse rechtsorde is het van belang dat deze principes in beide rechtsgebieden worden benadrukt.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120562

Maandbladartikel

Een carrousel van conformeren

Over de toerismebepaling uit de Winkeltijdenwet

G. Boogaard

In het bestuursrecht zijn drie organen bevoegd om in laatste instantie recht te spreken over bestuursrechtelijke zaken. Daarnaast kan ook de civiele rechter zich over sommige bestuursrechtelijke zaken uitlaten. Van een hiërarchische verhouding tussen deze verschillende rechterlijke instanties is geen sprake. In dit artikel voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ laat Geerten Boogaard zien dat door het gebrek aan hiërarchie tussen deze instanties in de praktijk interessante juridische vraagstukken kunnen ontstaan. Aan de hand van de uitleg van de ‘toerismebepaling’ in de Winkeltijdensluitingswet door drie rechterlijke instanties bespreekt hij op welke manier de bevoegdheden van drie rechterlijke kolommen met elkaar in harmonie kunnen worden gebracht.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120573

Maandbladartikel

Globaliserende rechtspraak: democratisch omstreden?

M. Adams

Dit artikel van Maurice Adams voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ handelt over de verhouding tussen twee rechtsordes die afzonderlijk van elkaar functioneren. Hij bespreekt de vraag in hoeverre het gebruik van buitenlands recht in de rechtspleging democratisch kan worden gelegitimeerd. In de Verenigde Staten en Canada maken rechters al langere tijd gebruik van buitenlandse rechtsbronnen en ook in de Nederlandse rechtspraak wordt de invloed van buitenlands recht zichtbaarder. Adams werkt uit onder welke voorwaarden buitenlands recht kan worden toegepast zonder dat de hiërarchie tussen bestaande rechtsbronnen en -stelsels wordt aangetast.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120531

Maandbladartikel

Woord vooraf Bijzonder nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’

Bijzonder nummer 'Zoeken naar hiërarchie'

G.J.A. Geertjes

Het recht kan niet zonder hiërarchie. Juridische conflicten zijn pas definitief beslecht wanneer de hoogste regels zijn geïdentificeerd en wanneer de hoogste rechter zich over de uitleg van die regels heeft uitgelaten. Juridische conflicten laten zich door de opkomst van nieuwe juridische deelterreinen op internationaal, Europees en nationaal niveau echter niet meer steeds in termen van hiërarchie vangen. In dit Bijzonder Nummer van Ars Aequi wordt gepoogd een begin van een antwoord te geven op de vragen die deze ontwikkeling oproept.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120506

Maandbladartikel

Zoeken naar hiërarchie: is rechtseenheid passé?

A.W.H. Meij

Dit artikel van Arjen Meij is de afsluitende bijdrage van het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’. Hij onderzoekt mede op basis van de andere artikelen uit dat nummer op welke manier rechters coherentie in de rechtsorde kunnen bevorderen en in hoeverre rechtseenheid nog in termen van hiërarchie kan worden uitgedrukt. Meij constateert dat het belang van hiërarchie voor het bereiken van rechtseenheid afneemt. Het belang van samenwerking en coördinatie tussen rechters neemt daarentegen toe.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120584

Maandbladartikel

Zoekt en gij zult (rechts)vinden. Over gedeeld gezag in de Europese rechtsorde

H.J. van Harten

In dit artikel voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ verkent Herman van Harten de relatie tussen het Hof van Justitie van de EU en nationale rechters. Hoewel de eindverantwoordelijkheid over de uitleg van het Europees recht bij het Hof van Justitie ligt, hebben ook nationale rechters in dit kader een belangrijke rol. Verreweg de meeste zaken waarin Europees recht aan de orde is, worden niet door het Hof van Justitie, maar door nationale rechters beoordeeld. Van Harten benadrukt de eigenstandige rol van nationale rechters bij de behartiging van het Europees recht en betoogt dat de verhouding tussen het Hof van Justitie en de nationale rechter zich moeilijk laat vatten in termen van hiërarchie.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120541

Maandbladartikel