oorlog en recht

Toont alle 9 resultaten

‘Inter armes silent leges?’

Over de moeizame verhouding van het recht tot oorlog

T.J.M. Mertens, L. Peperkamp

Ìn deze rechtsfilosofische bijdrage aan het bijzonder nummer 2009 'Oorlog en Recht' wordt ingegaan op wat oorlog eigenlijk is en wat de bijdrage van het recht bij oorlogsvoering en vrede kan zijn. Daarbij wordt eerst ingegaan op de verschillen tussen de rechtvaardige en onrechtvaardige oorlog. Hierbij komt eerst het pacifisme (afwijzen van iedere vorm van geweld op morele gronden), realisme (geweld zit nou eenmaal in de mens). Bij beide vormen van het benaderen van oorlog speelt moraal geen rol. De auteurs betogen dat er wel degelijk sprake is van morele maatstaven bij het beoordelen van een oorlog, namelijk of deze gerechtvaardigd of niet gerechtvaardigd is. Daarbij moet voldaan zijn aan de criteria om een oorlog te beginnen (ius ad bellum) en de criteria op welke wijze deze dient te worden gevoerd (ius in bello). Vervolgens wordt er ingegaan op de uitwerking van deze criteria in de Gaza-oorlog in Israël. Daarna komt het debat hierover in Nederland aan de orde waarbij de begrippen zelfverdediging, proportionaliteit en non-combattantenimmuniteit aan de orde komen.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht
juli 2009
AA20090458

Bezetting en hervorming, of: hoe het internationale recht in zijn staart bijt

D. Venema

In deze rechtsfilosofische bijdrage van Venema aan het bijzonder nummer 2009 (Oorlog en recht) gaat de auteur in op werking van een bezettingsmacht en aan welke regels deze gebonden is. Bezettingsrecht speelt een belangrijke rol voor een bezette staat. In dit artikel bespreekt Venema de Duitse bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog, de geallieerde bezetting van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog en de Amerikaans-Britse bezetting van Irak. De auteur behandelt daarbij de verschillende rechtsregimes die tijdens een oorlogs- en bezettingsfase kunnen gelden.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090498

Oorlog en democratie

Over de fundamentele verschuiving van de aard van parlementaire betrokkenheid bij de inzet van de Nederlandse krijgsmacht

A. Kristic

In dit artikel, als onderdeel van het bijzonder nummer 'Oorlog en recht', staat de inzet van de Nederlandse krijgsmacht centraal voor vredesmissies. Daarbij wordt ingegaan op de bevoegdheid van het Nederlandse parlement om daar over te beslissen. De auteur schetst daarbij de bevoegdheden die uit de Grondwet voortvloeien en vergelijkt in hoeverre deze in de politieke werkelijkheid tot hun recht komen.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090467

Oorlog en Recht: een onverenigbare combinatie?

N. de Boer, J. Giltaij

In deze redactionele inleiding bij het bijzonder nummer 'Oorlog en recht' wordt ingegaan op de verschillende bijdragen die in dit nummer naar voren komen.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Opinie | Redactioneel
juli 2009
AA20090435

Private militaire ondernemingen en staatsaansprakelijkheid: een uitdagende combinatie

W.J.M. van Genugten

De centrale vraag van deze bijdrage is hoe het is gesteld met de aansprakelijkheid van de staat der Nederlanden indien werknemers van private militaire en veiligheidsondernemingen zich, gewild of bij toeval, schuldig maken aan oorlogsmisdrijven of misdrijven tegen de menselijkheid. Aan de orde komen achtereenvolgens: een advies over deze materie van de Adviesraad Internationale Vraagstukken en de reactie van de regering daarop (paragraaf 2), het Kamerdebat over de regeringsreactie (paragraaf 3), het internationale recht inzake staatsaansprakelijkheid (paragraaf 4), met een conclusie ter afronding (paragraaf 5). Het stuk heeft als belangrijkste bedoeling in kort bestek weer te geven wat er op het vlak van de private militaire ondernemingen en de staatsaansprakelijkheid zoal speelt, maar aarzelt niet stelling te nemen waar de auteurs dat zinvol achten.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090482

Recht, Politiek en het Systeem van Collectieve Veiligheid

W.G. Werner

In dit artikel behandelt de auteur de werkzaamheden en taken bij niet-interstatelijke oorlogen aan de hand van de volgende vraag: 'Welke functie hebben begrippen zoals ‘geweld’ en ‘zelfverdediging’ in de context van niet-traditionele conflicten waarin de Veiligheidsraad niet in staat blijkt om tijdig en doeltreffend op te treden?' Daarbij komen aan de orde: Het gebruik van geweld teneinde grootscheepse mensenrechtenschendingen te voorkomen of te beëindigen (de zogenoemde ‘humanitaire interventies’) en het gebruik van grensoverschrijdend geweld tegen niet-statelijke actoren, zoals bijvoorbeeld transnationaal of globaal opererende terroristische groeperingen.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090510

Rechtsregimes tijdens militaire operaties

P. Ducheine

In deze bijdrage wil de auteur op summiere wijze de vraag beantwoorden aan de hand van welke rechtsregimes functioneel militair geweldgebruik in uitzendsituaties beoordeeld moet worden. ‘Rechtsregime’ wordt in deze bijdrage gebruikt in de betekenis van (rechts)regels die de uitvoering van operaties beheersen, inclusief geweldsinstructies. Samen met de rechtsgrondslagen –rechtsbases – voor een operatie, bieden zij het juridische kader van operaties.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090490

The Law of War: A Brief History

A.A. Wijffels

In dit artikel wordt ingegaan op de historie van het oorlogsrecht. Waren vroeger bij het ontstaan van dit rechtsgebied alleen soevereine staten rechtssubject hierbij, tegenwoordig kent het meer actoren. In het artikel komt de ontwikkeling van het rechtsgebied, die hand in hand ging met de ontwikkeling van soevereine staten en het volkenrecht, aan de orde.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht
juli 2009
AA20090438

Waar loopt de grens tussen oorlog en vrede?

P.H. Kooijmans

In dit artikel wordt ingegaan op de ontwikkeling van het oorlogsrecht sinds het verschijnen van het bekende boek van de Engelsman Oppenheim (in twee delen) 'Peace’, en ‘Disputes, War and Neutrality’. Vervolgens komt de oprichting van de Volkenbond aan de orde, waarbij de verdragssluitende staten afspraken geen geweld meer te gebruiken. Hier is ook het VN Handvest op gebaseerd: een verbod op geweld tussen staten. Daar zijn een tweetal uitzonderingen op gemaakt: de VN Veiligheidsraad staat het gebruik van geweld toe of een staat houdt zich niet aan het geweldsverbod, dan is hierop reageren door middel van geweld mogelijk (zelfverdediging). Deze twee uitzonderingen worden beschreven. Vervolgens komen vredebewarende operaties aan de orde die door de VN Veiligheidsraad gelast kunnen worden en welke operaties verschillende uitwerkingen kunnen hebben. Daarnaast wordt er nog in gegaan op het gebruik van geweld tegen niet-statelijke actoren (terrorisme) en komen recente gebeurtenissen daarbij aan de orde.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht
juli 2009
AA20090447

Toont alle 9 resultaten