Criminal Justice Publiekslezing door Maarten Kunst

Datum en tijd:
01 juni 2022 19:00 uur

Locatie:
Universiteit Leiden en online

Op 1 juni houdt Maarten Kunst een lezing over 'Slachtofferrechten en morele verwondingen'.

Criminaliteit kan grote impact op het slachtoffer hebben; onderzoek heeft uitgewezen dat slachtoffers emotionele schade door het misdrijf kunnen oplopen. In de meeste gevallen is deze schade gering en zijn de bijbehorende klachten van voorbijgaande aard, maar in sommige gevallen kunnen deze aanhouden en het leven van het slachtoffer danig verstoren. Om slachtoffers erkenning te bieden voor dit leed, heeft de wetgever hen de afgelopen decennia tal van rechten toegekend, vooral in het kader van het strafproces. Het meeste bekende voorbeeld hiervan is het spreekrecht. Met de invoering hiervan beoogde de wetgever slachtoffers niet alleen erkenning te bieden, maar zelfs te helpen met het begin van hun emotionele herstel.

In de literatuur, maar ook in het publieke debat, is veel discussie geweest over het spreekrecht, zowel vanuit strafrechtelijke als vanuit victimologische hoek; terwijl door strafrechtjuristen vaak is betoogd dat het spreekrecht een gevaar vormt voor het recht op een eerlijk proces van de verdachte, is door victimologen beweerd dat van het spreekrecht geen therapeutisch effect kán uitgaan en dat de gebruikmaking van dit recht in sommige gevallen zelfs tot klachtenvermeerdering kan leiden.

Kunst staat in zijn lezing stil bij deze discussie en bij het onderzoek dat hij en anderen naar de empirische validiteit van de geuite kritiek hebben verricht. Hiernaast gaat hij in op de emotionele impact die het misdrijf ook op de verdachte kan hebben en de effecten die het spreekrecht op diens emotionele herstel kan hebben. Aan deze onderwerpen is in de discussie over het spreekrecht en in onderzoek naar het spreekrecht nauwelijks tot geen aandacht besteed. Volgens Kunst is dit opmerkelijk is in het licht van wat uit de literatuur bekend is over zogenaamde 'morele verwondingen'. Dit zijn verwondingen die zijn ontstaan wanneer iemand door eigen of andermans toedoen zijn of haar eigen moraliteitsgrenzen overtreedt. Een voorbeeld hiervan is de automobilist die een dodelijk verkeersongeval veroorzaakt doordat hij achter het stuur zat te appen en vervolgens gekweld wordt door gevoelens van schuld en schaamte.

Kunst gaat met u in discussie over de vraag of het in dit soort situaties wenselijk is om het slachtoffer het woord te geven en de verdachte te verplichten naar diens relaas te luisteren.

Meer informatie: https://www.universiteitleiden.nl/agenda/2022/06/criminal-justice-publiekslezing-door-maarten-kunst